Trudno jest przewidzieć wypadek lub kolizję drogową, jednak mimo to można się dość dobrze przygotować na wszelki wypadek. Dzięki temu będąc uczestnikiem zdarzenia drogowego, nie stracimy głowy i nie popełnimy poważnych błędów.
Podstawową sprawą są ogólne warunki ubezpieczenia. Każdy ubezpieczyciel je posiada i określają one kolejność czynności, które należy wykonać po wypadku lub stłuczce. Warunki te mówią co wolno i czego nie wolno robić. Nieprzestrzeganie tych zasad grozi zmniejszeniem kwoty odszkodowania, a nawet odmową wypłaty przez zakład ubezpieczeniowy.
Pierwsza istotna czynność
Miejsce zdarzenia drogowego należy we właściwy sposób oznaczyć i zabezpieczyć. W tym celu konieczne jest ustawienie trójkąta ostrzegawczego we właściwym miejscu oraz włączenie świateł awaryjnych w pojeździe. Dodatkowo w przypadku kolizji trzeba usunąć pojazd na pobocze, tak aby nie tamował ruchu. Jeśli jednak mamy do czynienia z wypadkiem z osobami rannymi, a nawet ofiarami śmiertelnymi, wówczas nie wolno ruszać pojazdów oraz należy zadbać o udzielenie odpowiedniej pomocy medycznej osobom poszkodowanym.
Po wyjściu z pojazdu należy wyjąć kluczyki ze stacyjki, ponieważ celowa stłuczka może być jednym ze sposobów złodziei na kradzież auta.
W przypadku niegroźnej stłuczki wzywanie policji nie jest konieczne, ale istotne jest spisanie wspólnego oświadczenia z miejsca kolizji. Policję należy wzywać, gdy mamy do czynienia z osobami poszkodowanymi, konieczne było wezwanie pogotowia lub straży pożarnej, mamy do czynienia z przestępstwem, takim jak na przykład jazda pod wpływem alkoholu oraz gdy uczestnik zdarzenia nie posiada odpowiednich dokumentów (np. polisy OC). Jeśli pojawił się spór odnośnie sprawcy zdarzenia, wówczas również konieczne jest wezwanie policji. Dodatkowo warto mieć w samochodzie druk oświadczenia o zdarzeniu drogowym, który pozwoli na opisanie przyczyny, zakresu szkód oraz podanie danych osób uczestniczących zdarzeniu. Oświadczenie takie musi zostać podpisane przez uczestników stłuczki i w znaczący sposób ułatwi ono otrzymanie pieniędzy od zakładu ubezpieczeń. Dodatkowo zakład wymaga od osób ubiegających się o odszkodowanie danych, takich jak dane pojazdu, dane kierującego, numer polisy ubezpieczeniowej oraz nazwa i adres ubezpieczyciela.
Oświadczenie o okolicznościach zdarzenia
Oświadczenie o okolicznościach stłuczki lub wypadku jest ważnym dokumentem, który musi dokładnie opisać miejsce zdarzenia (ulica, adres). W oświadczeniu tym należy podać dokładne dane pojazdu oraz kierującego razem z datą, numerem i organem wydającym prawo jazdy. Dokument ten musi również zawierać nazwę ubezpieczyciela z numerem polisy. Potrzebny jest też opis uszkodzeń samochodu oraz wskazanie winnego (w razie wątpliwości należy wezwać policję). Do opisu należy dołączyć szkic sytuacyjny z pasami ruchu, położeniem pojazdów przed i po zdarzeniu, znakami drogowymi, itp. Wielu ubezpieczycieli wymaga natychmiastowego zgłoszenia telefonicznego. Dobrym pomysłem jest spisanie danych świadków oraz wykonanie zdjęć z miejsca zdarzenia.
W razie sporu należy wezwać policję, która pomoże rozstrzygnąć kto był winny. Policja jest potrzebna, gdy któryś kierowca jest pijany, nie posiada polisy OC i innych dokumentów. Funkcjonariusze karzą sprawcę mandatem i sporządzają notatkę służbową z danymi uczestników zdarzenia. Ich decyzja stanowi dla ubezpieczyciela ważny dowód w sprawie, ale nie jest rozstrzygająca. Jeśli sprawca zdarzenia nie zgadza się na mandat, wówczas sprawa jest kierowana do sądu.
Dalsze czynności
Nie należy dokonywać żadnych zmian w samochodzie, z wyjątkiem takich, które pozwolą na kontynuowanie jazdy w sposób bezpieczny. Nie należy przeprowadzać napraw ani korzystać z opinii zewnętrznego rzeczoznawcy przed obejrzeniem pojazdu przez pracownika zakładu ubezpieczeniowego. O zdarzeniu należy poinformować ubezpieczyciela jak najszybciej. Zwykle ogólne warunki ubezpieczenia mówią o terminie 5-7 dni. W przypadku zdarzenia zagranicznego konieczne jest powiadomienie ubezpieczyciela po powrocie do kraju. Niektóre firmy wymagają wezwania miejscowej policji i innych organów.
Odszkodowanie od zakładu ubezpieczeń
Osoby starające się o otrzymanie odszkodowania od ubezpieczyciela muszą ściśle przestrzegać procedur. Podstawą jest wypełnienie druku zgłoszenia szkody i przekazanie go firmie ubezpieczającej. Ubezpieczyciel może wymagać dowodów, danych dotyczących pojazdów, kierowców oraz wielu innych informacji związanych z okolicznościami zdarzenia. Konieczne jest również przekazanie wszystkich niezbędnych oświadczeń, danych świadków i generalna współpraca z pracownikami zakładu ubezpieczeń. Klientom, którym zostało przyznane odszkodowanie, pieniądze muszą zostać wypłacone w terminie 30 dni od zgłoszenia szkody.
Decyzja firmy o danej kwocie odszkodowania lub decyzja odmowna nie są ostateczne. Każdy ma prawo odwołać się od decyzji do ubezpieczyciela, a w ostateczności nawet do sądu. Można skorzystać z pomocy firm specjalizujących się w walce o odpowiednio wysokie odszkodowania komunikacyjne.
Poszkodowany posiadający oświadczenie o winie (i ewentualne dane sprawcy), musi udać się do dowolnego oddziału ubezpieczyciela sprawcy. Jeśli chodzi o polisę OC to poszkodowany ma 3 lata na zgłoszenie się do ubezpieczyciela, jednak lepiej z tym nie czekać. Jeśli sprawca nie posiadał polisy OC, wówczas należy udać się do dowolnej firmy ubezpieczeniowej, jednak najlepiej skorzystać z pomocy własnego ubezpieczyciela, który zajmie się tą sprawą. Pieniądze zostaną wypłacone z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Fundusz ten odzyska później pieniądze od sprawcy i nałoży na niego karę za brak posiadania obowiązkowej polisy OC. Jeśli sprawca posiada pojazd zarejestrowany za granicą, wówczas należy zgłosić się do polskiego oddziału jego ubezpieczyciela. Sprawca zdarzenia nie otrzyma pieniędzy z OC w przypadku uszkodzenia własnego auta. W takich sytuacjach pieniądze należą się tylko z tytułu ubezpieczenia AC.
Nie należy naprawiać samochodu przed obejrzeniem go przez rzeczoznawcę, ponieważ trudne będzie ustalenie szkód oraz określenie kwoty odszkodowania. W przypadku OC i AC ubezpieczyciel ma 30 dni na wypłatę odszkodowania, jednak w przypadku ubezpieczeń OC termin może zostać wydłużony o dodatkowych 60 dni, jeśli sprawa jest trudna do rozstrzygnięcia.
Naprawy pojazdu można dokonać dopiero po przyznaniu odszkodowania. Jeśli okaże się, że przywrócenie pojazdu do stanu sprzed zdarzenia drogowego będzie kosztować więcej niż kwota przyznanego odszkodowania, wówczas należy wnioskować o ponowną wycenę i zwiększenie stawki. Do zgłoszenia należy dołączyć faktury za wykonane naprawy. Szkoda całkowita uznawana jest przez ubezpieczyciela w przypadku 100% (lub wyższych) kosztów naprawy w OC oraz 60-80% w przypadku AC. Kwota odszkodowania jest pomniejszana o wartość wraku. Ubezpieczyciel może również wykupić wrak lub pomóc w jego sprzedaży, jeśli właściciel nie zdecyduje się na naprawę.
Koszty po stronie sprawcy
Odszkodowanie z OC sprawcy przysługuje poszkodowanemu za szkody doprowadzające do śmierci lub uszczerbku na zdrowiu, uszkodzenia związane z wsiadaniem i wysiadaniem z pojazdu lub z załadunkiem i rozładunkiem. Odszkodowanie należy się też za szkody spowodowane przez pojazd podczas zatrzymania, postoju lub garażowania. W ramach OC sprawcy można sfinansować badanie techniczne po naprawie oraz holowanie pojazdu z miejsca zdarzenia.
Koszty po stronie poszkodowanego
Odszkodowanie nie przysługuje poszkodowanemu za przedmioty zniszczone w pojeździe (biżuteria, gotówka, itp.), szkody lub zanieczyszczenia terenu związane ze zdarzeniem drogowym oraz za szkody powstałe w wyniku zdarzenia z udziałem dwóch pojazdów, których właścicielem lub współwłaścicielem był poszkodowany. Ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie i odzyska pieniądze od posiadacza polisy w przypadku popełnionych przez niego przestępstw, takich jak jazda pod wpływem alkoholu, działanie umyślne, jazda kradzionym autem, ucieczka z miejsca zdarzenia czy też brak posiadania prawa jazdy.
Jeśli sprawca nie miał ubezpieczenia OC, wówczas pieniądze wypłaca Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, jednak odszkodowanie można uzyskać z AC sprawcy, jeśli takowe posiadał. UFG musi jednak wyrównać straty, których osoba nie poniosłaby korzystając z OC sprawcy. Chodzi tutaj o utratę zniżek za bezszkodową jazdę, opłatę za uzupełnienie kwoty ubezpieczenia po szkodzie, itp. W polisach AC mamy często do czynienia z udziałem własnym, więc firma ubezpieczeniowa może zwrócić np. tylko część kwoty. UFG dopłaca w takiej sytuacji resztę.
Fotografia główna: Pixabay